Inulin อินนูลิน                      

            อินูลิน (inulin) คือ คาร์โบไฮเดรต (carbohydrate) ประเภทพอลิแซ็กคาไรด์ (polysaccharide) จัดเป็น เส้นใยอาหาร (dietary fiber) ประเภทที่ละลายได้ในน้ำ (soluble fiber) ซึ่งร่างกายไม่สามารถย่อยได้ในระบบทางเดินอาหารและไม่ให้พลังงาน แต่ถูกย่อยได้ด้วยแบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้ใหญ๋ มีสมบัติเป็นพรีไบโอติก (prebiotic) ซึ่งมีประโยชน์ต่อสุขภาพ

อินูลินเป็นโภชนเภสัช ที่พบในผักและผลไม้หลายชนิด และยังพบใน หอมหัวใหญ่ กระเทียม แก่นตะวัน หัวชิคอรี (chicory)

      โครงสร้างโมเลกุลของอินูลินโมเลกุลของอินูลิน เป็นเฮเทอโรพอลิแซ็กคาไรด์ (heteropolysaccharide) กล่าวคือ มีโมเลกุลของน้ำตาลมากกว่า 1 ชนิดมาเชื่อมต่อกัน โดยเป็นพอลิเมอร์ของน้ำตาลฟรักโทส (fructose) 10-60 โมเลกุล จึงอาจเรียกว่า ฟรักแทน (fructans) แต่มีโมเลกุลที่ปลายสุดด้านหนึ่งเป็นน้ำตาลกลูโคส (glucose)

โครงสร้างโมเลกุลของอินูลิน (inulin) และแหล่งของอินูลินในอาหาร

(http://www.scientificpsychic.com/fitness/carbohydrates1.html)

   โครงสร้างโมเลกุลของอินูลิน เหมือนกับโอลิโกฟรักโทส (oligofructose) ซึ่งเป็นโอลิโกแซ็กคาไรด์ (oligosaccharide) แต่อินูลินเป็นพอลิเมอร์ที่มีสายยาวกว่า จึงไม่มีรสหวาน และละลายได้เพียงเล็กน้อย ขณะที่โอลิโกฟรักโทส (oligofructose) มีขนาดโมเลกุลเล็กกว่า ประกอบด้วยน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวน้อยกว่า 10 โมเลกุล ทำให้มีรสหวานเล็กน้อย (relative sweetness) ประมาณ 30-50% เมื่อเทียบกับน้ำตาลซูโครส (sucrose) และละลายในน้ำได้ดี

   แหล่งที่พบอินูลินในอาหาร

อินูลินเป็นเส้นใยอาหารที่พืชเก็บสะสมไว้ เป็นอาหารพบในพืช ผักและผลไม้หลายชนิด เหมือนการสะสมสตาร์ซ (starch) พบได้ในหัวกระเทียม หอมหัวใหญ่หน่อไม้ฝรั่ง (asparagus) กล้วย ดอกอาร์ติโชค (artichoke) แก่นตะวัน และหัวชิคอรี (chicory) เป็นต้น

ปริมาณอินูลินที่พบในอาหารบางชนิด

แหล่งที่พบ	อินูลิน (%)
กระเทียม (Garlic)	15-20
หน่อไม้ฝรั่ง (Asparagus)	10-15
Salisfy	15-20
แก่นตะวัน (Jerusalem artichoke)	15-20
หัวรักเร่ (Dahlia tubers)	15-20
หัวชิคอรี (Chicory)	15-20

      มีสมบัติเป็นพรีไบโอติก (prebiotic) คือเป็นอาหารของแบคทีเรียในกลุ่มโปรไบโอติก (probiotic) ซึ่งอยู่ในลำใส้ใหญ่ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ได้แก่ bifidobacteria

      อินูลินเป็นเส้นใยอาหาร (dietary fiber) ที่ไม่ให้แคลอรี มีผลช่วยลดการดูดซึมน้ำตาลเข้าสู่ในเลือด และลดระดับคอเรสเตอรอล (cholesterol) เพิ่มปริมาณ HDLและลดระดับปริมาณ LDLจึงมีการนำมาใช้กับอาหารสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานและเป็นอาหารลดความอ้วนได้       อินูลินดูดน้ำได้ดี ใช้เป็นเป็นส่วนผสมทดแทนไขมัน (fat substitute) ในอาหารท่ีมีไขมันต่ำหลายชนิด เนื่องจากให้ความหนืด มีเนื้อเนียน  มีลักษณะเนื้อเป็นครีม ให้ความรู้สึกในปาก (mouth feel) คล้ายไขมัน เช่น ผลิตภัณฑ์นม (diary product) ไอศกรีม ลูกอม และเบเกอรี (bakery)

ที่มา :  http://www.foodnetworksolution.com

      สารทดแทนไขมันคืออะไร?  สารทดแทนไขมันคือ สารอาหารหรือสารเคมีที่มีคุณสมบัติบางประการคล้ายไขมัน และอินนูลินยังช่วยให้อิ่ม ช่วยในระบบขับถ่าย ช่วยดูดซับ และขับสารพิษ ทำให้ผิวกระจ่างใส และป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ ซึ่งก็เป็นคุณสมบัติของใยอาหารที่พบในผัก และผลไม้นั้นเอง และอินนูลินก็จัดเป็นใยอาหารชนิดหนึ่งด้วย

จากงานวิจัยยังพบว่า อินนูลินมีประโยชน์อื่นๆ อีกมากมาย เช่น ส่งเสริมให้จุลินทรีย์ชนิดดีในลำไส้เจริญเติบโต , ป้องกันการติดเชื้อ และสภาพจุลินทรีย์ในลำไส้ให้อยู่ในภาวะสมดุล , เพิ่มการดูดซึมของแร่ธาตุบางชนิด เช่น แคลเซี่ยม,แมกเนเซียม และธาตุเหล็ก ลดอาการท้องผูกทำให้อุจจาระนุ่มขึ้นสามารถขับถ่ายได้ง่ายขึ้น

สารอินูลินช่วยให้แบคทีเรียที่มีประโยชน์ในลำไส้เพิ่มจำนวนมากขึ้น และยับยั้งการเพิ่มจำนวนของแบคทีเรียสาเหตุโรคท้องร่วง ใช้เป็นสารทดแทนไขมันในครีม เนยแข็งและไอศกรีม เพิ่มใยอาหารในผลิตภัณฑ์นม เป็นสารที่ให้ความหวานแต่ไม่ให้พลังงาน

อินนูลิน คือ พบได้ในพืชหลายชนิด ทั้งที่เป็นพืชป่าและพืชปลูก โดยสะสมอยู่เป็นปริมาณมากในส่วนของหัวหรือที่ใช้สะสมอาหาร แต่ก็สามารถพบได้ต้นของพืช พื้นเมืองตระกูลหญ้าในเขตหนาว หรือ แม้แต่ในแบคทีเรีย เช่น Streptococcus mutans

อินนูลินจัดเป็นใยอาหารที่ละลายน้ำ อาหารเสริมลดน้ำหนักที่ใส่อินนูลินเพิ่มเข้าไป ก็เป็นเพียงแค่ เพิ่มรสชาติหวาน โดยที่ไม่เพิ่มแคลอรี่เท่านั้น อินนูลินเป็นเพียงเครื่องปรุงแต่งรสชาติและเป็นใยอาหารอีกประเภทหนึ่งเท่านั้น อินนูลินที่เป็นส่วนประกอบนั้นช่วยให้อิ่ม ช่วยในระบบขับถ่าย ช่วยดูดซับและขับสารพิษ ทำให้ผิวกระจ่างใส และป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ ซึ่งก็ไม่แปลก เพราะคุณสมบัตินี้ก็คือคุณสมบัติของใยอาหารที่พบใน ผักและผลไม้ และอินนูลินก็จัดเป็นใยอาหารชนิดหนึ่งเท่านั้น แทนที่จะรับประทานอาหารเสริมที่ใส่อินนูลินเพิ่มเข้าไป รับประทานอาหารที่มีใยอาหารจากอาหารที่เรารับประทานอยู่ในชีวิตประจำวันจะดี ซึ่งก็ทำให้อิ่ม ช่วยขับสารพิษ ทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ได้เช่นกัน

ประโยชน์ของอินูลินต่อสุขภาพ

          อินูลินเป็นเส้นใยอาหาร จึงไม่จัดเป็นสารอาหารเนื่องจากไม่ให้พลังงาน แต่มีประโยชน์ต่อสุขภาพและมีบทบาทในร่างกาย (functional food)  การใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร

  1. ช่วยเสริมระบบการย่อยอาหาร
  2. ส่งเสริมระบบการขับถ่ายให้เป็นปกติ ลดอาการท้องผูก
  3. ส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกัน และควบคุมปริมาณจุลินทรีย์ก่อโรคในลำไส้ใหญ่
  4. ส่งเสริมระบบการดูดซึมอาหาร และแร่ธาตุโดยเฉพาะการดูดซึมแคลเซียม
  5. ส่งเสริมร่างกายในการสังเคราะห์วิตามินบี
  6. ช่วยลดการสังเคราะห์ไขมันทั้งไตรกลีเซอไรด์และคลอเรสเตอรอลที่เกิดจากตับ
  7. ช่วยควบคุมระดับกลูโคสในเลือด ซึ่งเหมาะกับผู้ป่วยเบาหวาน
  8. ลดความเสี่ยงของการเป็นโรคกระดูกพรุน
  9. มีงานวิจัยสนับสนุนเรื่องการป้องกันและควบคุมมะเร็งเต้านม
10. ลดความเสี่ยงการเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ดังนั้นการได้รับอินนูลินและโอลิโกฟรุคโตสเป็นประจำจึงช่วยให้ร่างกายมีสุขภาพดี แข็งแรง ปราศจากโรคภัย และช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้

ที่มา : http://www.vencure.com